Początkowo Bieszczadzki Park Narodowy obejmował skromne 5 582 ha, chroniąc jedynie niewielki fragment przyrodniczego bogactwa Bieszczadów. Obejmował głównie połoniny oraz przyległe lasy. Jednak w latach 1989–1999 jego obszar był sukcesywnie powiększany aż czterokrotnie. A to pozwoliło przekształcić go w największy górski park narodowy w Polsce i trzeci co do wielkości w kraju. Obecna powierzchnia parku wynosi imponujące 29 202 ha.
Park rozciąga się w południowo-wschodniej części województwa podkarpackiego, obejmując znaczną część polskich Bieszczadów Wysokich. Na jego terenie znajdują się liczne enklawy, w tym największa w dolinie górnego Sanu i najbardziej na południe wysunięty punkt Polski. To szczyt Opołonek (1028 m n.p.m.), położony przy granicy z Ukrainą. To miejsce pełne majestatycznej natury i niezwykłego uroku, które zachwyca każdego, kto je odwiedza.
- Największy park narodowy w polskich Karpatach
Bieszczadzki Park Narodowy (BdPN) jest największym parkiem narodowym w polskich Karpatach, zajmując powierzchnię około 292 km². Powstał w 1973 roku, początkowo obejmując jedynie część połonin i lasów, a później był wielokrotnie powiększany.Jego rozmiar oraz różnorodność ekosystemów sprawiają, że jest to jedno z najcenniejszych przyrodniczo miejsc w Polsce. Obszar parku wchodzi również w skład Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Karpaty Wschodnie”, co podkreśla jego globalne znaczenie dla ochrony przyrody.
- Królowe Bieszczad – połoniny
Bieszczadzki Park Narodowy jest znany z unikalnych połonin – naturalnych, trawiastych obszarów na szczytach gór, które powstały w wyniku działalności człowieka i natury. Najbardziej znane to Połonina Caryńska i Połonina Wetlińska, które oferują spektakularne widoki na Bieszczady.Połoniny stanowią wyjątkowy element krajobrazu, który trudno znaleźć w innych częściach Polski. Ich nazwa pochodzi od słowa „połoń”, oznaczającego nieużytki rolnicze. Są one ostoją wielu gatunków roślin i zwierząt, w tym rzadkich ptaków i motyli.
- Dom żubra w Karpatach
Bieszczadzki Park Narodowy jest jednym z niewielu miejsc w Polsce, gdzie można spotkać żubra w jego naturalnym środowisku. Reintrodukcja żubra w Bieszczadach rozpoczęła się w latach 60. XX wieku i od tego czasu populacja tych majestatycznych zwierząt znacznie się zwiększyła.Aktualnie w Bieszczadach żyje kilkaset żubrów, które przyciągają uwagę zarówno turystów, jak i naukowców. Żubry są symbolem dzikiej przyrody Bieszczadów i świadectwem udanych działań ochronnych w regionie.
- Wilki i niedźwiedzie – królestwo dużych drapieżników
Bieszczady to jeden z najważniejszych rejonów w Polsce, gdzie wciąż można spotkać duże drapieżniki, takie jak wilki i niedźwiedzie brunatne. Populacja wilków w Bieszczadzkim Parku Narodowym jest jedną z największych w kraju.Drapieżniki te odgrywają kluczową rolę w zachowaniu równowagi ekologicznej. Dzięki ich obecności możliwe jest naturalne regulowanie populacji jeleniowatych i dzików, co zapobiega nadmiernemu niszczeniu roślinności. Spotkanie z wilkiem lub niedźwiedziem w Bieszczadach jest rzadkością, ale ich ślady można znaleźć na wielu szlakach.
- Unikalne gatunki roślin i zwierząt
Na terenie BdPN występuje ponad 780 gatunków roślin naczyniowych, z czego wiele jest unikalnych dla Karpat Wschodnich. Można tu znaleźć takie rarytasy jak lilia złotogłów, tojad mocny czy storczyki.Fauna parku jest równie bogata. Występują tu m.in. rysie, orły przednie, głuszce i salamandry plamiste. Dzięki tej różnorodności Bieszczadzki Park Narodowy jest prawdziwym rajem dla miłośników przyrody i fotografii.
- Kultowe schronisko „Chatka Puchatka”
Na Połoninie Wetlińskiej znajduje się jedno z najbardziej znanych schronisk w Bieszczadach – „Chatka Puchatka”. Choć jest to jedno z najmniejszych schronisk w Polsce, przyciąga tłumy turystów ze względu na swoje malownicze położenie.Obecnie „Chatka Puchatka” została zmodernizowana, co wywołało kontrowersje wśród miłośników Bieszczad. Jednak wciąż pozostaje jednym z symboli regionu, oferując niezapomniane widoki i możliwość odpoczynku na wysokości ponad 1200 m n.p.m.
- Cisza i brak tłumów
W porównaniu z bardziej popularnymi regionami, takimi jak Tatry, Bieszczady są miejscem, gdzie można naprawdę poczuć dzikość natury. Nawet w sezonie turystycznym wiele szlaków pozostaje spokojnych i pozwala na samotne wędrówki.Ta cisza i spokój są jednymi z głównych powodów, dla których ludzie wybierają Bieszczady jako cel podróży. To miejsce, gdzie można się oderwać od zgiełku miasta i obcować z naturą w jej najczystszej formie.
- Miejsce niezwykłej kultury i historii
Bieszczady są nie tylko krainą przyrody, ale także świadectwem bogatej i skomplikowanej historii. W regionie znajdują się pozostałości dawnych wsi bojkowskich i łemkowskich, w tym liczne cerkwie i cmentarze.Wiele z tych miejsc ma charakterystyczny, melancholijny klimat, który przyciąga miłośników historii i fotografii. Ruiny cerkwi w Baligrodzie czy stare cmentarze w Lutowiskach to tylko niektóre z miejsc, które warto odwiedzić.
- Międzynarodowy Rezerwat Biosfery „Karpaty Wschodnie”
Bieszczadzki Park Narodowy jest częścią większego Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Karpaty Wschodnie”, który obejmuje także obszary chronione w Słowacji i Ukrainie. Jest to pierwszy tego typu rezerwat transgraniczny w Europie.Współpraca między trzema krajami pozwala na skuteczniejszą ochronę przyrody i rozwój badań naukowych. Jest to również przykład harmonijnej współpracy międzynarodowej w zakresie ochrony środowiska.
- Najciemniejsze niebo w Polsce
Bieszczady są uznawane za jedno z najlepszych miejsc do obserwacji gwiazd w Polsce. Dzięki niewielkiemu zanieczyszczeniu światłem można tu zobaczyć Drogę Mleczną w całej jej okazałości.Co roku odbywają się tu specjalne wydarzenia astronomiczne, takie jak Bieszczadzkie Dni Gwiazd, które przyciągają miłośników astronomii z całego kraju.
- Dzika rzeka San
Przez Bieszczadzki Park Narodowy przepływa rzeka San, która na niektórych odcinkach stanowi naturalną granicę Polski z Ukrainą. San jest jedną z najdzikszych rzek w Polsce, a jej dolina oferuje piękne widoki i jest ostoją dla wielu gatunków zwierząt. - Symbole Bieszczad – połoniny i salamandra plamista
Salamandra plamista jest jednym z najbardziej charakterystycznych zwierząt Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Jej żółto-czarne ubarwienie przyciąga uwagę i czyni ją symbolem ochrony przyrody w tym regionie. - Unikalne krzyże i kapliczki przy szlakach
Na wielu bieszczadzkich szlakach można natknąć się na stare, często porośnięte mchem krzyże i kapliczki. Są one pamiątką po dawnych mieszkańcach tych terenów i ich wierzeniach. - Wędrówki z plecakiem – wolność na szlakach
Bieszczady są idealnym miejscem dla miłośników długodystansowych wędrówek. Dzięki gęstej sieci szlaków można spędzić kilka dni na odkrywaniu dzikiej przyrody i cieszeniu się niepowtarzalnym klimatem gór.
