Halloween często budzi skojarzenia z ekscentrycznym trendem, który zdaje się nie pasować do nastroju refleksji Wszystkich Świętych. Jak połączyć przebieranki za upiory czy zabawę „cukierek albo psikus” z chwilą zadumy przy grobach? Chociaż na pierwszy rzut oka wydaje się to sprzeczne, obie tradycje mają zaskakująco wiele wspólnego.
Korzenie Halloween sięgają celtyckiego święta Samhain, oznaczającego koniec lata, sezonu żniw i początek zimy. Celtowie wierzyli, że nocą z 31 października na 1 listopada zacierała się granica między światem żywych a zaświatami. Duchy, zarówno dobre, jak i złe, mogły wtedy przenikać do świata ludzi. Ogniska, które rozpalano, wskazywały dobrej energii drogę, a jednocześnie odstraszały złe moce.
Mieszkańcy, by chronić się przed złymi duchami, przebierali się w brudne ubrania i zakładali maski z brukwi lub rzodkwi. Wierzyli, że odpychające przebrania skutecznie ich zabezpieczą. Choć ten zwyczaj przekształcił się z czasem, współczesne maski i kostiumy Halloween czerpią z tej tradycji. Obecnie jednak są barwne, kreatywne i dalekie od pierwotnych strasznych masek.
Nazwa święta również zmieniła się wraz z upływem czasu. Dzisiejsze „Halloween” pochodzi od „All Hallows’ Eve”, czyli wigilii Wszystkich Świętych. O Samhain pamiętają już nieliczni, ale jego duch nadal unosi się nad obchodami Halloween. Przypomina o pradawnych korzeniach i znaczeniu tego święta.
- Korzenie Halloween są celtyckie
Święto wywodzi się z celtyckiego festiwalu Samhain, obchodzonego ponad 2000 lat temu, który oznaczał koniec lata i początek zimy. Celtowie wierzyli, że w tę noc granica między światem żywych i umarłych jest najcieńsza. - Nazwa Halloween pochodzi od „All Hallows’ Eve”
To skrót od „Wigilii Wszystkich Świętych”, obchodzonej 31 października przed uroczystością Wszystkich Świętych 1 listopada. - Dynia nie była pierwsza!
Pierwotnie do tworzenia lampionów używano rzepy lub buraków cukrowych. Dopiero w Ameryce Północnej zaczęto wykorzystywać dynie, które są łatwiejsze do wydrążania. - Największa dynia na świecie
Rekordowa dynia ważyła ponad 1200 kg! O takich okazach można pomarzyć podczas konkursów na największe warzywo. - Trick-or-treating ma średniowieczne korzenie
Zwyczaj chodzenia od domu do domu po słodycze wywodzi się z tradycji „souling”, kiedy to dzieci i biedni prosili o jedzenie w zamian za modlitwy za zmarłych. - Halloween to drugie najpopularniejsze święto w USA
Po Bożym Narodzeniu, Halloween jest najbardziej komercyjnym świętem w Stanach Zjednoczonych. Amerykanie wydają miliardy dolarów na dekoracje, kostiumy i słodycze. - Kolory Halloween mają symboliczne znaczenie
Pomarańczowy symbolizuje jesień i zbiór plonów, a czarny
śmierć i tajemniczość. - Kot czarny jako symbol
Wiele kultur łączy czarne koty z magią i czarami. Podczas Halloween uważa się, że przynoszą pecha (lub szczęście, w zależności od wierzeń). - Najpopularniejszy kostium Halloweenowy?
Co roku zmienia się moda na kostiumy, ale klasyki, takie jak wiedźmy, duchy i zombie, zawsze cieszą się popularnością. - Pająki, nietoperze i sowy
Te zwierzęta są tradycyjnie związane z Halloween, ponieważ w średniowieczu kojarzono je z czarownicami i magią. - Wróżenie w Halloween
W dawnych czasach wierzono, że Halloween to najlepszy czas na wróżby, zwłaszcza dotyczące miłości, małżeństwa i przyszłości. - Filmy grozy dominują w kinach w październiku
Halloween to sezon, w którym kina i platformy streamingowe przepełnione są horrorami. Klasyczne filmy, takie jak Halloween Johna Carpentera, są szczególnie popularne. - Lęk przed Halloween istnieje!
Nazywa się samhainofobia i jest to strach przed wszystkim, co związane z tym świętem. - Słodycze Halloweenowe są ogromnym biznesem
W USA na słodycze wydaje się około 2 miliardów dolarów rocznie z okazji Halloween! - Zwyczaj przebierania się pochodzi od Celtów
Celtowie ubierali się w skóry zwierząt i maski, aby odstraszyć duchy. - Duchy Halloween to nie tylko zabawa
Wierzono, że w noc Halloween duchy zmarłych odwiedzają swoich bliskich, dlatego zostawiano jedzenie i napoje jako ofiarę. - Największe świętowanie Halloween
Odbywa się w USA, ale coraz większą popularność zyskuje w Europie, szczególnie w Wielkiej Brytanii i Niemczech. - Dlaczego „cukierek albo psikus”?
Tradycja ta nawiązuje do ducha radości, ale w dawnych czasach „psikus” mógł oznaczać prawdziwe psoty, jeśli gospodarze nie podzielili się słodyczami. - Najbardziej nawiedzone miejsca odwiedzane w Halloween
Popularne są wizyty w nawiedzonych domach, cmentarzach i starych zamkach. W USA szczególnie znane są Salem (słynne procesy czarownic) i nowoorleańskie cmentarze. - Nie tylko dzieci kochają Halloween
Coraz więcej dorosłych urządza imprezy tematyczne, biorąc udział w balach przebierańców. - Halloween w Meksyku
Meksykańska wersja Halloween to Día de los Muertos (Dzień Zmarłych), które przypada na 1–2 listopada i jest czasem świętowania pamięci o zmarłych z bliskimi. - Irlandia to ojczyzna Halloween
To właśnie w Irlandii wywodzą się pierwsze obchody Samhain. Do dziś Irlandczycy obchodzą Halloween bardzo hucznie. - Pierwsze lampiony na Halloween nazywano Jack-o’-lantern
Ich nazwa pochodzi od legendy o chytrym kowalu Jacku, który oszukał diabła i został skazany na wieczne błąkanie się z lampą. - Znaczenie pełni księżyca
Pełnia księżyca w Halloween jest rzadkością, ale kiedy się zdarza, dodaje świętu szczególnej aury tajemniczości. - Cukierek w USA, ale co w innych krajach?
W Niemczech dzieci śpiewają piosenki w zamian za słodycze, a w Japonii Halloween łączy się z paradami cosplayowymi. - Znany rekwizyt – miotła czarownicy
Miotła kojarzona z czarownicami to dawny symbol kobiecej mocy i ochrony przed złymi duchami. - Halloweenowe ciastka i potrawy
Tradycyjne smakołyki to jabłka w karmelu, ciasta dyniowe, ciasteczka w kształcie duchów i cukrowe czaszki. - Największa parada Halloween na świecie
Odbywa się w Nowym Jorku na Greenwich Village i przyciąga tysiące uczestników w strojach. - Halloween jako inspiracja w popkulturze
Wiele seriali i gier ma specjalne odcinki czy poziomy poświęcone Halloween, np. The Simpsons Treehouse of Horror. - „Zombie Walk” jako atrakcja Halloweenowa
W wielu miastach organizowane są marsze zombie, podczas których uczestnicy przebierają się za żywe trupy.
