Chiny, położone w Azji Wschodniej i częściowo Środkowej, to jedno z największych państw na świecie. Pod względem powierzchni zajmują trzecie miejsce, ustępując jedynie Rosji i Kanadzie. Kraj rozciąga się na 9,57 mln km², co czyni go nieco mniejszym od całej Europy, ale większym od Australii. Chiny pokrywają 6,4% powierzchni lądów na naszej planecie.
Oficjalnie nazywana Chińską Republiką Ludową, dzisiejsza forma państwa narodziła się w 1949 roku, po wyniszczającej wojnie domowej. To również najludniejszy kraj świata, zamieszkany przez 1,376 miliarda ludzi (18,7% globalnej populacji, dane z 2015 roku), co daje im bezprecedensowe znaczenie demograficzne i gospodarcze.
Patrząc na mapę hipsometryczną Chin, od razu dostrzec można ogromne zróżnicowanie krajobrazu. Zachód i centrum kraju dominują potężne obszary górskie i wyżynne, podczas gdy wschód rozciąga się szerokimi nizinami. To, co szczególnie się wyróżnia, to przewaga terenów położonych powyżej 500 m n.p.m., które stanowią aż 75% powierzchni Chin.
Na południowym zachodzie wznoszą się majestatyczne Himalaje i Karakorum – najwyższe góry świata, których szczyty sięgają niebotycznych wysokości. To właśnie tu znajdują się dwa najwyższe punkty Ziemi: Mount Everest (8850 m n.p.m.) w Himalajach i K2/Czogori (8611 m n.p.m.) w Karakorum. Sąsiadująca z tymi pasmami Wyżyna Tybetańska, osiągająca od 5 do 6 tys. m n.p.m., nosi zasłużone miano „dachu świata” jako najwyżej położony płaskowyż na naszej planecie.
Wewnątrz Wyżyny Tybetańskiej równoleżnikowo ciągną się kolejne pasma górskie. Szczególnie imponuje Kunlun, którego najwyższy szczyt, Muztag (7723 m n.p.m.), dumnie wpisuje się w krajobraz tego niezwykłego regionu, gdzie góry niemal dotykają nieba.
- Najludniejszy kraj świata
Chiny to najludniejszy kraj na świecie, z populacją przekraczającą 1,4 miliarda ludzi. Stanowi to około 18% całej ludności globu. Dzięki temu Chiny odgrywają kluczową rolę w globalnej gospodarce, kulturze i polityce.Warto zauważyć, że Chiny przez wiele lat prowadziły politykę jednego dziecka (1979–2015), aby kontrolować przyrost naturalny. Dziś, ze względu na starzejące się społeczeństwo, Chiny wprowadzają zachęty do posiadania większej liczby dzieci, promując politykę dwóch, a nawet trzech dzieci.
- Wielki Mur Chiński – jeden z cudów świata
Wielki Mur Chiński, uznawany za jeden z siedmiu nowych cudów świata, ma długość około 21 000 km. Został zbudowany w celu ochrony chińskich ziem przed najazdami plemion nomadycznych z północy.Budowa muru rozpoczęła się w III wieku p.n.e. za panowania Qin Shi Huanga, pierwszego cesarza Chin. Z czasem konstrukcja była wielokrotnie rozbudowywana i modernizowana przez różne dynastie. Dziś Wielki Mur jest symbolem potęgi i wytrwałości chińskiej cywilizacji oraz jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych na świecie.
- Ojczyzna wynalazków: papier, druk, kompas i proch strzelniczy
Chińczycy dokonali wielu przełomowych wynalazków, które zmieniły historię świata. Do najważniejszych należą: wynalezienie papieru, druku, kompasu i prochu strzelniczego.
Papier został wynaleziony przez Cai Luna w II wieku n.e., a jego produkcja szybko rozprzestrzeniła się na inne części świata. Kompas, pierwotnie używany do wróżb, stał się kluczowym narzędziem w nawigacji. Proch strzelniczy, odkryty przypadkowo przez alchemików, zrewolucjonizował sztukę wojenną. - Zakazane Miasto – największy kompleks pałacowy na świecie
Zakazane Miasto w Pekinie to największy i najlepiej zachowany kompleks pałacowy na świecie. Zostało zbudowane w XV wieku za panowania dynastii Ming i przez wieki było siedzibą cesarzy Chin.
Kompleks składa się z około 980 budynków i zajmuje powierzchnię 720 000 m². Zakazane Miasto było miejscem niedostępnym dla zwykłych obywateli, stąd jego nazwa. Dziś jest jednym z najważniejszych zabytków w Chinach i atrakcją turystyczną wpisaną na listę UNESCO. - Herbata pochodzi z Chin
Chińczycy jako pierwsi odkryli właściwości herbaty ponad 5000 lat temu. Według legendy cesarz Shennong odkrył herbatę przypadkiem, gdy liście herbaciane wpadły do wrzącej wody, którą pił.
W Chinach herbata stała się integralnym elementem kultury i medycyny. Dziś kraj jest jednym z największych producentów herbaty na świecie, a ceremonia picia herbaty jest istotną częścią chińskiej tradycji. - Język chiński – najtrudniejszy język świata?
Chiński jest najczęściej używanym językiem na świecie, posługują się nim ponad miliard ludzi. Język ten składa się z tysięcy znaków, które reprezentują całe słowa lub idee, a nie litery jak w alfabecie łacińskim.Chiński jest uważany za jeden z najtrudniejszych języków do nauki dla obcokrajowców ze względu na tony (zmiana intonacji zmienia znaczenie słowa) oraz skomplikowany system pisma. Język chiński występuje również w różnych dialektach, z których najbardziej popularnym jest mandaryński.
- Chiński Nowy Rok – najdłuższe święto na świecie
Chiński Nowy Rok, nazywany także Świętem Wiosny, to najważniejsze i najdłuższe święto w Chinach. Obchody trwają aż 15 dni i kończą się Festiwalem Latarni.Święto jest związane z licznymi tradycjami, takimi jak dekorowanie domów czerwonymi ozdobami, pokazy fajerwerków czy rozdawanie czerwonych kopert z pieniędzmi (hongbao). Chiński Nowy Rok opiera się na kalendarzu księżycowym, dlatego jego data zmienia się co roku.
- Panda wielka – symbol Chin
Panda wielka to narodowy symbol Chin i jedno z najbardziej rozpoznawalnych zwierząt na świecie. Występuje głównie w górach prowincji Syczuan i jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem.Chiny prowadzą aktywne działania na rzecz ochrony pand, tworząc rezerwaty przyrody i ośrodki hodowlane. Pandy stały się również narzędziem „dyplomacji pand”, kiedy Chiny wypożyczają je innym krajom jako gest przyjaźni.
- Jedwabny Szlak – starożytna droga handlowa
Jedwabny Szlak był starożytną siecią dróg handlowych łączących Chiny z Europą i Bliskim Wschodem. Szlak ten umożliwił wymianę towarów, takich jak jedwab, przyprawy i porcelana, oraz idei i technologii.Dziś Jedwabny Szlak jest inspiracją dla współczesnej inicjatywy „Nowego Jedwabnego Szlaku”, której celem jest budowa infrastruktury i rozwój handlu na całym świecie.
- Porcelana chińska – białe złoto
Porcelana została wynaleziona w Chinach około VII wieku i szybko stała się jednym z najbardziej pożądanych towarów na świecie. Była eksportowana na Jedwabnym Szlaku do Europy, gdzie stała się synonimem luksusu.Chińska porcelana charakteryzuje się niezwykłą delikatnością i precyzją wykonania. Dzięki unikalnym technikom i wzorom jest ceniona do dziś przez kolekcjonerów i miłośników sztuki.
- Najstarszy zachowany papierowy pieniądz
Chiny były pierwszym krajem na świecie, który wprowadził papierowy pieniądz. Miało to miejsce za czasów dynastii Tang (VII–X wiek), a papierowe banknoty znacznie ułatwiły handel i życie codzienne.Wynalazek ten przyczynił się do rozwoju gospodarki, a później został zaadaptowany przez inne kraje. Dziś Chiny są pionierem płatności elektronicznych, gdzie gotówka coraz bardziej ustępuje miejsca transakcjom cyfrowym.
- Największy rynek e-commerce na świecie
Chiny posiadają największy na świecie rynek handlu internetowego. Platformy takie jak Alibaba, Taobao czy JD.com obsługują miliony transakcji dziennie. W chińskim e-commerce dominują szybkie płatności mobilne i usługi dostawcze.Chiński „Dzień Singla” (11 listopada) to największe święto zakupowe na świecie, bijące rekordy sprzedaży każdego roku. Tego dnia Chińczycy wydają miliardy dolarów na zakupy online w ciągu 24 godzin.
- Chińska medycyna tradycyjna
Chińska medycyna tradycyjna, licząca ponad 3000 lat, opiera się na koncepcji równowagi ciała i energii „qi”. Popularne metody leczenia to akupunktura, ziołolecznictwo oraz masaże tui na.Chińska medycyna jest stosowana na całym świecie jako alternatywna forma leczenia, zdobywając uznanie dzięki swojej holistycznej filozofii zdrowia.
